Suốt nhiều thập kỉ qua, thế giới đã chứng kiến lịch sử phát triển của các mô hình tập đoàn kinh doanh khác nhau, như mô hình tập đoàn liên kết khối (conglomorate) ở Đức, mô hình Keiretsu của Nhật Bản, Cheabol của Hàn Quốc và mô hình công ty holdings ở Mỹ,...
Trong quá trình hội nhập sâu rộng với kinh tế toàn cầu,nhiều ông chủ Việt Nam cũng đã học hỏi, du nhập một số mô hình phù hợp, trong đó, mô hình sở hữu tài sản (Holding) đã và đang chứng tỏ hiệu quả.
...
MÔ HÌNH “Bình mới, rượu có mới”?
Một trong những ưu điểm của holdings là quyền tự chủ của các công ty con. Tuy nhiên, việc xây dựng các hệ tiêu chuẩn về quản trị, tài chính, kinh doanh để holdings có thể kiểm soát chặt chẽ các công ty con lại là thách thức không nhỏ.
Đầu tư vào công ty con tức là tập trung vào một mục tiêu, tham gia vào holdings là để tìm cách cân bằng giữa rủi ro và lợi nhuận
Có thể nói, mô hình holding từ lâu đã được các tên tuổi ngoại sử dụng để làm mưa làm gió và lan nhanh đến Việt Nam. Điển hình là Jardine Matheson (Hồng Kông) và Ayala (Philippines). Trong đó, Jardine Matheson đã sáng lập hoặc sở hữu cổ phần chi phối rất nhiều công ty. Chẳng hạn, Công ty Jardine Pacific (ngành xây dựng, vận tải, nhà hàng, công nghệ thông tin), Jardine Motors Group (xe hơi), JLT (bảo hiểm và tái bảo hiểm), Hongkong Land (bất động sản), Dairy Farm (bán lẻ), Mandarin Oriental (quản lý, đầu tư khách sạn), Jardine Cycle & Carriage (đầu tư vào các công ty xe hơi). Sau đó, Jardine Matheson cùng các công ty con đầu tư vào nhiều công ty nữa ở các nước khác nhau.
Tại Việt Nam, Jardine Matheson cùng các công ty con đã rót vốn vào nhiều doanh nghiệp. Đó là Ngân hàng ACB, Ô tô Trường Hải, liên doanh Hongkong Land - Đoàn Kết, siêu thị Giant nằm trong Trung tâm thương mại Crescent Mall tại Phú Mỹ Hưng, Pizza Hut Việt Nam, KFC Việt Nam.
So với Jardine Matheson, Ayala chỉ thực sự nổi lên ở Việt Nam sau thương vụ công ty con của họ là Manila Water mua 10% cổ phần của Công ty Đầu tư Hạ tầng Kỹ thuật TP.HCM (CII) và Công ty Cấp nước Kênh Đông năm 2011. Hiện tập đoàn này sở hữu nhiều công ty con hoặc liên kết như Ayala Land, Globe Telecom, Manila Water, Ayala Automotive, AC Energy Holdings và dùng các công ty này để mở rộng đầu tư sang các nước khác.
LÀM THẾ NÀO ĐỂ SINH LỢI NHUẬN?
Thông thường, mô hình holding được thiết lập nhằm sinh lời thông qua mua lại phần vốn góp hoặc cổ phần chi phối tại các công ty mục tiêu mà ông chủ của nó muốn hướng đến. Ở các nền kinh tế mới nổi hay đang phát triển như Việt Nam, cấu trúc công ty holding sẽ giúp doanh nghiệp bởi các lợi ích về thuế, các vấn đề liên quan đến nhân sự, đòn bẩy tài chính, kiểm soát vốn sở hữu, cơ hội tiếp cận các nguồn vốn quốc tế, quá trình M&A các công ty trong tập đoàn trở nên đơn giản và dễ thực hiện hơn...
Song điểm mấu chốt nhất vẫn nằm ở tính tự chủ trong hoạt động và giao dịch kinh doanh của công ty con với công ty mẹ. Tuy nhiên, việc xây dựng các hệ tiêu chuẩn về quản trị, tài chính, kinh doanh để công ty holding có thể kiểm soát chặt chẽ các công ty con luôn là thách thức không nhỏ, đặc biệt là vấn đề quản trị con người .
NHẬN DIỆN 3 HÌNH THỨC HOLDING:
Công ty holding về kinh doanh: Công ty holding là công ty mẹ, bên cạnh việc đầu tư vốn vào các công ty con, công ty mẹ còn tham gia trực tiếp vào hoạt động sản xuất - kinh doanh. Các nhà quản lý cấp cao của công ty mẹ vừa phải có trách nhiệm trong việc ra các quyết định điều hành kinh doanh, vừa phải tập trung cho các quyết định mang tính chiến lược của cả tập đoàn.
Công ty holding về đầu tư: Công ty holding là công ty mẹ, thuần túy nắm vốn và tìm kiếm lợi nhuận bằng việc đầu tư vốn vào các công ty con. Có sự tách biệt giữa việc quyết định chiến lược và quyết định điều hành kinh doanh của các nhà quản lý cấp cao ở công ty mẹ. Khác với công ty holding về kinh doanh, mô hình công ty này không được khuyến khích ở Nhật Bản và Hàn Quốc bởi những lo ngại rằng, đây sẽ là nơi tập trung quyền lực kinh tế.
Công ty holding về quản lý điều hành: Công ty holding tìm kiếm thêm lợi nhuận từ lợi nhuận của các công ty con, can thiệp trực tiếp vào các giao dịch của các công ty con. Mô hình này phù hợp cho các công ty hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực quản lý tài sản.
GÀ ĐẺ TRỨNG VÀNG
Tháng 3 năm nay, Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển Dgroup chính thức đổi tên thành Công ty cổ phần Dgroup Holdings.
Holdings là mô hình cơ bản của công ty hoạt động đa ngành và những ngành này mang tính bổ trợ nhau, trong đó, công ty mẹ đóng vai trò là cổ đông lớn tại các công ty con nhưng không trực tiếp điều phối kinh doanh.
Không chỉ tạo ra ưu thế trong việc dễ dàng tiếp cận với các nguồn vốn (kể cả vốn vay ngân hàng), chính sự phân định chức năng rõ ràng của các công ty con trong cấu trúc của một holdings sẽ giúp DN tránh được sự đổ vỡ theo xu hướng dây chuyền.
Theo ông Hồ Huỳnh Duy - Chủ tịch HĐQT Dgroup Holdings chia sẻ:"Tại DGroup trong mô hình công ty holding, mảng đầu tư tài chính và công nghệ sẽ đóng vai trò bàn tay trái, là nền tảng sức mạnh, còn kênh phân phối B2C mang sứ mệnh bàn tay phải thúc đẩy tăng trưởng của cả Tập đoàn".
DGroup Hodings hiện hoạt động theo mô hình công ty mẹ - công ty con, trong đó DGroup Holdings là công ty mẹ, sở hữu cổ phần chi phối các công ty con trong lĩnh vực: sản xuất nước hoa & làm đẹp cao cấp (Damode), thời trang thiết kế và hàng tiêu dùng (DHouse), công nghệ (Dtech), đào tạo khởi nghiệp (DA), truyền thông đa phương tiện (DMedia)
Ngoài ra, DGroup còn có vốn góp ở 5 công ty liên kết, một số khoản đầu tư tài chính ngắn hạn về: kho hàng tổng, nông nghiệp công nghệ cao, du lịch, dịch vụ và sản xuất.
Cụ thể, ở mảng đầu tư tài chính , DGroup sẽ đầu tư trực tiếp hoặc gián tiếp, ngắn hạn hoặc dài hạn vào các hình thức sở hữu tài sản số, hướng đến các doanh nghiệp đang IPO.
Ở kênh phân phối B2C, đang phục vụ thị trường các sản phẩm phân khúc trung cao cấp
Động thái này của DGroup nhằm sẵn sàng cho giai đoạn phát triển mới, với tốc độ tăng trưởng hàng năm từ 20-30%. hướng đến vị thế một trong những tập đoàn đầu tư hàng đầu Việt Nam vào năm 2020.
Thuỳ Dương
